Start i Eitorn, eit par kilometer frå Hella ferjekai. Følg kjerrevegen mot Eitun. Fleire av bygningane på Eitun kollapsar. Det kan vere lurt å lytte og følgje med når du går gjennom tunet. På andre sida går du inn på stien som tek deg oppover forbi dei gamle husmannsplassane: Bustadstykkje og Trodlahaugen.
Like over Trodlahaugen følgjer du stien oppover til Myrsete. Heile turen til Myrsete er bratt. Frå du står i vegen i Eitorn til du er oppe, skal du gjere unna nesten 600 høgdemeter. Utsikt er avgrensa, men eit stykke oppi kjem du til eit berg med benkar med utsikt over Eitorn og Vestrheim.
Det er framleis eit stykke til du er på Myrsete, men du veit du nærmar deg når du byrjar å høyre elva. Oppe på Myrsete er det utsikt ut over fjorden. Ta inn inntrykket før du snur deg nordover og held fram, inn Kvinnedalen. Denne delen er langt slakare. Mellom Myrsete og Nyanstøl er det berre snakk om nesten 200 høgdemeter.
Like etter Myrsete får du ein liten pause frå skogen i linjetrasseen. I aust tronar både Mælen og Hest. I vest ser du Storholten og Vassvarden. Du held fram inn i skogen, men får like etterpå utsikt over stølsområdet Kluke. Området gir deg utsikt over fjorden, Vangsnes, Vik og Balestrand og du kan følgje med på båt- og ferjetrafikken i området.
Start i Eitorn, eit par kilometer frå Hella ferjekai. Følg kjerrevegen mot Eitun. Fleire av bygningane på Eitun kollapsar. Det kan vere lurt å lytte og følgje med når du går gjennom tunet. På andre sida går du inn på stien som tek deg oppover forbi dei gamle husmannsplassane: Bustadstykkje og Trodlahaugen.
Like over Trodlahaugen følgjer du stien oppover til Myrsete. Heile turen til Myrsete er bratt. Frå du står i vegen i Eitorn til du er oppe, skal du gjere unna nesten 600 høgdemeter. Utsikt er avgrensa, men eit stykke oppi kjem du til eit berg med benkar med utsikt over Eitorn og Vestrheim.
Det er framleis eit stykke til du er på Myrsete, men du veit du nærmar deg når du byrjar å høyre elva. Oppe på Myrsete er det utsikt ut over fjorden og kan følgje med på båt- og ferjetrafikken.
Start i Eitorn, eit par kilometer frå Hella ferjekai. Følg kjerrevegen mot Eitun. Fleire av bygningane på Eitun kollapsar. Det kan vere lurt å lytte og følgje med når du går gjennom tunet. På andre sida går du inn på stien som tek deg oppover forbi dei gamle husmannsplassane: Bustadstykkje og Trodlahaugen.
Like over Trodlahaugen følgjer du stien oppover til Myrsete. Heile turen til Myrsete er bratt. Frå du står i vegen i Eitorn til du er oppe, skal du gjere unna nesten 600 høgdemeter. Utsikt er avgrensa, men eit stykke oppi kjem du til eit berg med benkar med utsikt over Eitorn og Vestrheim.
Det er framleis eit stykke til du er på Myrsete, men du veit du nærmar deg når du byrjar å høyre elva. Oppe på Myrsete er det utsikt ut over fjorden. Ta inn inntrykket før du snur deg nordover og held fram, inn Kvinnedalen. Denne delen er langt slakare. Mellom Myrsete og Nyanstøl er det berre snakk om nesten 200 høgdemeter.
Like etter Myrsete får du ein liten pause frå skogen i linjetrasseen. I aust tronar både Mælen og Hest. I vest ser du Storholten og Vassvarden. Du held fram inn i skogen, men får like etterpå utsikt over stølsområdet Kluke.
Like før du kjem til Nyanstøl er du fri skogen. Ta ein pause, et nista di og fyll flaska frå elva som renn forbi på Nyanstøl. Vassvarden tronar i vest. Du ser varden og flymerke frå stølsområdet. Det er ca 250 høgdemeter opp dit. Det er berre å ta lia i små steg, so kjem du opp. Ta pausar for å nyte utsikta på vegen opp.
Den største fordelen med turen frå Eitorn er at du har tilgang til elva på Nyanstøl og kan etterfylle flaska både på turen opp og ned. Går du frå Sanden, må du bere med deg all drikke frå starten. Det kan bety ei litt tyngre bør enn frå Eitorn, men når det er sagt har turen frå Sanden opp via garden Ruud mykje finare utsikt.
PS! Det vil koma nye videoar seinare. Eg fekk ikkje med meg ei svetteperle som hamna på linsa litt før Myrsete og dannar eit tåkete parti midt i bilete.
Start i Eitorn, eitt par kilometer frå Hella ferjekai. Følg kjerrevegen mot Eitun. Fleire av bygningane på Eitun kollapsar. Det kan vere lurt å lytte og følgje med når du går gjennom tunet. På andre sida går du inn på stien som tek deg oppover forbi dei gamle husmannsplassane: Bustadstykkje og Trodlahaugen.
Like over Trodlahaugen følgjer du stien oppover til Myrsete. Heile turen til Myrsete er bratt. Frå du står i vegen i Eitorn til du er oppe, skal du gjere unna nesten 600 høgdemeter. Utsikt er avgrensa, men eit stykke oppi kjem du til eit berg med benkar med utsikt over Eitorn og Vestrheim.
Det er framleis eit stykke til du er på Myrsete, men du veit du nærmar deg når du byrjar å høyre elva. Oppe på Myrsete er det utsikt ut over fjorden. Ta inn inntrykket før du snur deg nordover og held fram, inn Kvinnedalen. Denne delen er langt slakare. Mellom Myrsete og Nyanstøl er det berre snakk om nesten 200 høgdemeter.
Like etter Myrsete får du ein liten pause frå skogen i linjetrasseen. I aust tronar både Mælen og Hest. I vest ser du Storholten og Vassvarden. Du held fram inn i skogen, men får like etterpå utsikt over stølsområdet Kluke før du held fram gjennom dalen.
Like før du kjem til Nyanstøl er du fri skogen. Ta ein pause, et nista di og fyll flaska for returen. Vassvarden tronar i vest, over Nyanstøl. Det er ca 250 høgdemeter opp dit. Det er berre å ta lia i små steg, so kjem du opp. Returen kan du ta ned til Ruud og Vestrheim.
Start i Eitorn, eitt par kilometer frå Hella ferjekai. Følg kjerrevegen mot Eitun. Litt oppi er det skilta utover mot 17. maihaugen. Haugen ligg på ei flate, litt vest for Kvinnefossen, om lag på same høgde som gamletunet i Eitun. Namnet har plassen fått sidan grendi feira nasjonaldagen her.
På framsida er det planta ein halvsirkel med gran, og bak stig terrenget slakt skrånande oppover og lagar eit naturleg amfi. 17. maihaugen var tidlegare om sommaren ein samlingsplass for ungdomen der dei dreiv med folkeviseleik og hadde hytteleg samvær.
Fredsdagane i 1945 var der stor fest i grendi. Ein feira freden med rømmegraut, tale og song. I nyare tid har deg òg vore halde friluftsgudsteneste på 17. maihaugen.
I motsetning til turen frå Skjer er turen til Eitorn ein lengre og slakare bakke. Første delen tek deg ned til elva Kvinna, like over Kvinnafossen. Her kan du gå ut på kanten og kike ned. Personleg likar eg mykje betre å stå nede i vegen og kike opp.
Utanom utsikta frå toppen av Kvinnafossen er ikkje turen til Eitorn den aller mest spanande. Du går for det meste i skog, til tider tett på kvar side av stien. Men det hender at du kan få deg utsikt mot Sognefjorden her og der.
Grendalaget har sett opp skilt med litt historie på ulike plassar. Det opnar seg litt opp etterkvart som du kjem ned mot Eitorn, sjølv om naturen et seg godt inn på tidlegare slåtteteigar. Du passerer krysset på Trodlahaugen der stien til Myrsete, ein støl på vestsida av Kvinna, skil lag frå stien til Skoparsete. Om du føler deg sterk kan du gå opp til Myrsete og vidare opp til Vassvarden før du går ned på Hella.
Nede i Eitorn passerer du gjennom eit tun med hus, stabbur og fjøs som tidas tann gneg på. Du bør nok lytte og sjå etter om det er ting som kan dette ned frå det største huset der. Vegetasjonen held plassen og stien ned til Sognefjordvegen i si klamme hand. Ut på sommaren kan det godt vere at du ikkje ser over graset om du er under 1,60 m høg. Når du er komen ned til vegen, følgjer du han eit par kilometer tilbake til Skjer og bilen.
Rundturen frå Skjer opp til Skoparsete, ut til Eitorn og tilbake har eg delt i to:
Ein flott haustdag, søndag den 13.09.2009, gjekk eg saman med eit par andre turen Engjasete-Dalsbotn-Hest-Midteggi-Stav-Trodalseggi-Vassvarden-Hella. Det var ein god 7,5 timars marsj med fleire pausar for eting og fotografering. Turen er omtala i boka “Opptur 267 fotturar i Sogn og Fjordane” på side 200-201.
Turen startar ved garden på Engjasete. På veg mot fremste stølen Dalsbotnen passerer du utsiktspunktet Hedlesetnipa. Etter ca 1 time gange er du på Dalsbotnen. Her er det lurt å fylle opp vassflaskene før du begir deg opp mot Hest. Du følgjer sti frå Dalsbotnen opp til Fagervatnet. Her går du på austsida av vatnet og følgjer ein sti merka med små vardar opp til ryggen som går frå Fagraeggi og strekkjer seg mot Hest. Ryggen gir god utsikt ned i Gildal. Laurdag 12.09.09 vart det observert jerveherjingar her. Når du har kome deg opp på Hest, er det berre å sjå i retning nord/nord-aust. Varden som står på sørspissen av Stav er lett å få auga på. Vegen dit er enkel og det vil ta deg vel ein time å kome dit. Du må gå litt austover, frå varden på Hest, slik at du kan gå mot varden på Stav. Først må du ned i eit lite søkk som skil Hest frå Midteggi. Her står du i slutten av Gildal og ser rett ned dalen.
Når du har kome deg opp ved foten av Midteggi, skal du mellom denne og ein topp nord for ho. Du skal ikkje gå opp på toppen av Midteggi. Når du har kryssa snøfonna, vil du kome ut på austsida av toppane og sjå ned i Grindsdalen. Du må opp litt, i nordleg retning, før du skimtar nordspissen og sørspissen av Stav. Det er berre å sikte seg inn midt mellom dei. Du vil passere vasskilje mellom Grindsdalen og Kvinnadalen og gå over snøfonnene som forar Kvinna og Grindselva. Framme mellom dei to toppane på Stav, kan du velje å ta turen ned og over på nordspissen eller svinge vestover, opp til varden på sørspissen. Begge toppane litt på over 1455 moh. Sørspissen av Stav gir ei finare og meir omfattane utsikt på 360 grader frå Jotunheimen og Hurrungane i aust, til Jostedalsbreen i nord og fjella i Balestrand til Vest og Vik og Vangsnes i sør.
Frå Stav går du ut på Trodalseggi som skråar ned mot Syringaholten, noko nord for Vassvarden. Du har Fjærlandsfjorden på nordvest og Kvinnadalen på søraust og du kan sjå tilbake på mesteparten av turen du tok frå Hest til Stav. Breidden på Trodalseggi varierer, men det er berre å ta turen til ulike ytterpunkt for å nyte utsikta om det skal vere til Fjærland eller nedover Kvinnadalen. Trodalseggi endar ved Syringaholten. Her må du eit stykke ned før du kan byrje å gå opp att mot Vassvarden. Turen opp til Vassvarden kan følast som om varden flyttar seg for kvar gong du ser han. Det er litt lengre enn du trur. Frå Vassvarden startar ei bratt nedstigning på vel 1.000 høgdemeter til du står på ferjekaien Hella. Det var ikkje fritt for at vi var knemøyre når vi kom ned. Ei kald flaske Coca Cola, eller to, har aldri smakt betre enn etter ein slik tur.
Turen til Vassvarden starta før på parkeringsplassen på ferjekaien Hella. Ein gjekk gjennom tunet til grunneigar og inn på stien forbi Flete opp til Ruud gard.
Den 04.06.2018 blei starten av turen flytta. Frå kaien må du no gå vel 500 meter, etter hovedvegen, i retning Leikanger. Her finn du skilta som peikar deg inn på kjerrevegen til Vesterheim.
Kjerrevegen går sikksakk opp lia. Omtrent halvveges kan du stikke ut på svaberga og få med deg utsikt over fjorden og ferjetrafikken. Oppe på Vesterheim passerer du like under det gamle skulehuset. Etter vel 50 meter i retning garden Vesterheim, kjem du til eit nytt skilt som peikar deg i retning av stien opp til Ruud. Om du vil til Flete kan du følgje stien som går utover under skulehuset. Det blir ein omveg i høve å gå rett opp frå Vestrheim til Ruud.
Du kan lese meir om området på «Ro, et lite eventyr» og på eitorn.origo.no. Over husa på Ruud går du gjennom enga og opp, gjennom skogen, til stølen Skare på 515 moh. Frå Skare kan du nyte utsikta utover Sognefjorden og ned på garden Ruud. Turen opp til Skare passar i seg sjølv som ein kortare tur. Han tilsvarar turen frå Kvålen til Skagasete over Haoahaug.
Over Skare går du gjennom skogen opp til Daurmålhaug på 732 moh. På vegen passerer du under den nye kraftlina mellom Fardal og Ørskog. På Daurmålhaug er du over tregrensa, og kan skimte Vassvarden i nordleg horisont. Du held fram nordover på vestleg side av Storholten, som ligg rett sørom Vassvarden. Stien er rimeleg synleg og du kan speide etter små steinvardar eller små stikker i terrenget.
Når du er komen opp vest for Storholten, vil du sjå varden igjen. Det er berre å sikte seg inn og gå mot han. Oppe ved varden har du ei fantastisk utsikt, spesielt mot eit ope turlandskap heilt vest i Leikanger kommune. I sørleg retning ser du mot Borlaug, Feios, Vangsnes og Vik. Dreier du mot vest, ser du Kvamsøy, Balestrand, Dragsvik, Sværefjorden og innseglinga til Fjærlandsfjorden. På ein klar dag kan du sjå langt inn i fjella.
Frå Vassvarden kan du velje å gå vidare nord/nordaustover, passere Syringaholten, kome deg opp på Troeggi for gå fram til sydspissen av Stav. Her kan du velje å gå til nordspissen, ned ryggen på Stavafjellet og kome ned i Grindsdalen, på Stavsete. Eit anna alternativ er å ta turen sørover om Midteggi til Hest for å gå ned til stølen Dalsbotnen og til garden på Engjasete. Eg tilrår å gå denne turen motsett veg. Du sparar nokre høgdemeter med å starte på Engjasete. Litt om turen og bilete finn du her.
Det manglar bilete av stien frå vegen om Vestrheim til Ruud, men den delen ser du i videoane. Bileteserien under er frå 2009 og startar på Ruud, på veg opp til husa. Nokre endringar i løpeta av åra har det blitt, både på garden Ruud og over Skare, som følgje av bygginga av kraftlina frå Fardal til Ørskog.
Arild Bjørk 