Den 1.7.22 trådde Forskrift om merking av retusjert reklame i kraft. Forbrukertilsynet har lagt ut rettleiar om merking av retusjert reklame. Fleire fotografer har lufta frustrasjon over forskrifta den siste sida. Her er eit eksempel. No blei eg nysjerrig på lovteksten:

§ 1. Merking av reklame
Reklamebilder og reklamefilmer der en kropps fasong, størrelse eller hud er endret ved retusjering eller annen manipulering, skal merkes ved bruk av et offentlig, standardisert merke, se vedlegg til forskriften.

Første ledd av § 1

Her er det ingen nyansar. Om du gjer noko med bilete eller videoen, skal det merkast. Eg er ikkje negativ til å merke reklame med «optimaliserte» framstillingar av personar. Med det meiner eg der ein har pynta på storleik eller rensa bort små (og store) skavankar.

La oss sei at du vil lage eit reklamebilete med ei gotisk framtoning med personar. Gotisk framtoning er kjent ved at fargar blir tona ned og bilete blir dunklare. For å få til dette må du justerer mellom anna lys, kontrast, skugge, fargemetning og moglegens fargetemperatur. Her er det snakk om ei justering av heile bilete, ikkje den individuelle person i bilete. Justeringa påverkar alt i bilete, inkludert personane. Om ein legg til grunn forskriftsteksten «…hud endret…» betyr det at dette reklamebilete må merkast sidan huda på personane har fått ei gråare og kaldare framtoning.

Rettleiaren gir eksempler på retusjering av hud:

– Endre hudfarge, for eksempel mer solbrun/lysere hud eller endre farge på lepper.

Forbrukertilsynet sin rettleiar

Då er vi inne på kjernen i det fotografen tek fram:

Dette er fordi de fleste fotografer tar bilder i rå-format, og dermed må bildene etterbehandles, åkkesom. Rå er et filformat som ikke er prosessert og som må etterbehandles.

Fotograf Mirian Skeie

Eg vil meine at absolutt all reklame med personar i bilete (eller video) må merkast. Så lenge ein justerer noko som kan påverke framtoninga av ein person, vil det vere krav om merking.

Forskrifta er lite nyansert og er «å skyte sporv med kanon.»

PS! Vil prosessering i kamera medføre krav om merking, sjå RAW kontra JPEG over?